Tiparet e errëta të personalitetit njerëzor si sadizmi, narcizmi, egoizmi dhe psikopatia janë të gjitha të lidhura ngushtë me njëra-tjetrën, aq sa ata që paraqesin njërën prej tyre kanë më shumë të ngjarë të shfaqin njërën ose më shumë tipare të tjera keqdashëse.

Me fjalë të thjeshta, ekziston një anë e vërtetë e errët e personalitetit njerëzor, i cili nënvizon mungesën e empatisë, moralit dhe të gjitha atyre karakteristikave që e bëjnë një qenie njerëzore të keqe, deri në atë pikë sa të kënaqesh me vuajtjet e të tjerëve.

Për të demonstruar ekzistencën e këtij "thelbi të errët" ishte një ekip hulumtimi i përbërë nga tre studiues danez dhe gjermanë; Profesor Ingo Zettler, profesor i psikologjisë në Universitetin e Kopenhagës, Benjamin E. Hilbig të Universitetit të Koblenz-Landau dhe Morten Moshagen të Universitetit të Ulm.

Tre shkencëtarët arritën në këtë përfundim pasi kryen një seri eksperimentesh me mbi 2.500 pjesëmarrës, duke vlerësuar tiparet e errëta të personalitetit njerëzor si me metodat statistikore ashtu edhe përmes analizave të sjelljeve të afta për të nxjerrë një fije të përbashkët midis një egoisti, gënjeshtari dhe një sadisti.

Emëruesi i përbashkët i tipareve të liga është thirrur nga Mosaghen dhe kolegët "Faktori D" (Faktori i errët i personalitetit), i cili përfaqëson tendencën e përgjithshme për të maksimizuar dobi të individit në dëm të asaj të të tjerëve, duke lënë pas dore fatin e tij dhe duke shkaktuar dëme me vetëdije dhe me kënaqësi.

Të gjitha justifikojnë veprimet e një personi mbi bazën e besimeve, të dobishme për të parandaluar zhvillimin e fajit ose të turpit ndërsa silleni me ligësi dhe mungesë morali. Mund të duket absurde që ekziston një lidhje në personalitetin e një psikopati, narcisisti dhe një egoisti, megjithatë është pikërisht ajo që është shfaqur.

Faktori D u theksua në të paktën nëntë tipare të paqarta të personalitetit tonë. Për të vërtetuar ekzistencën e saj, studiuesit kanë verifikuar se sa pjesëmarrësit janë pajtuar me deklarata të ndryshme (të tilla si "Unë e di që unë jam i veçantë sepse të tjerët vazhdojnë të më thonë" ose "është e vështirë të vazhdohet pa i zbutur qoshet këtu dhe atje") dhe vlerësuar tendencat e sjelljes si agresiviteti, impulsiviteti, egoizmi dhe mungesa e etikës.

Duke analizuar statistikisht të gjitha të dhënat e marra, doli prania e këtij, bërthama e errët e cila nënvizon të gjitha tiparet keqdashëse. Është pikërisht për këtë që një gënjeshtar ka më shumë të ngjarë të jetë sadist se dikush që nuk është.

Njohja e ekzistencës së këtij faktori mund të sjellë përfitime si në fushën e kërkimit, ashtu edhe në vlerësimin e mundësisë që një person të përfshihet përsëri në veprimtari të dëmshme dhe kriminale. Detajet e hulumtimit janë botuar në revistën shkencore të specializuar psikologjike./b.l/noa.al/