Transmetuar më 09-01-2020, 13:58

Në 140 vjet, ne do të përjetojmë të njëjtat kushte që karakterizuan Maksimumin termik Paleocene-Eocene (Maksimumi termik Paleocene-Eocene – PETM), domethënë periudha në të cilën ngrohja globale arriti nivele që ndryshuan jetën në Tokë.

Në 140 vjet, ne do të jetojmë si 56 milion vjet më parë për shkak të emetimeve tona të gazrave serë që lëshojmë në ajër me një ritëm që është 9-10 herë më i lartë se ai i regjistruar në kohën e PETM. Le të shohim së bashku se cilat janë rreziqet e zbuluara nga ky studim alarmant i ri nga shkencëtarët.

Një e ardhme shumë e afërt. Studiuesit shpjegojnë se nëse emetimet e CO2 vazhdojnë me normën e tanishme, sasia e dioksidit të karbonit të lëshuar në ajër do të jetë e njëjtë si në PETM në 2159. 56 milion vjet më parë, temperaturat globale u rritën 5-8 gradë, rreth 7 gradë më shumë se sot.

Polet ishin pa akull dhe krokodilët e Arktikut ecnin midis palmave, klima u ndryshua plotësisht, speciet detare të kafshëve në thellësitë e oqeanit ngordhën masivisht, duke shkaktuar një efekt shkatërrues të zinxhirit. Tokat e shfaqura u tkurrën, kafshët që mbijetuan u bënë më të vogla dhe u detyruan të migrojnë në veri, për të kërkuar temperaturë më të ulët. Me pak fjalë, jeta në Tokë ndryshoi.

Fati ynë. Shkencëtarët e konsiderojnë të ardhmen që na pret si ‘tmerruese’, aq sa mundëson që të parashikojmë saktë ndryshimet mjedisore dhe biologjike, për të cilat do të jetojmë së shpejti: tani në Tokë jetojnë grupe kafshësh që janë të ndryshme nga e kaluara, ne jemi specia mbizotëruese dhe siguria e vetme që kemi është se pasojat e këtyre emetimeve të vazhdueshme të gazit serë në ajër do të jenë shkatërruese.

Shuarja e gjashtë në masë. Me pak fjalë, ne tashmë e dinim se ishim në mes të zhdukjes së gjashtë në masë, një fazë e tranzicionit biotik që çon në zhdukjen e mijëra specieve shtazore para se të fillonte një cikël i ri, tashmë e dinim se ishim shkaku me ndotjen e të cilit jemi përgjegjës, por mbase nuk e dinim se i kemi orët e numëruara.

Që nga viti 2016, ne njerëzit kemi lëshuar 1.500 gigatonë. Shkurt, kjo ngrohje që do të ndryshojë jetën në Tokë nuk është vetëm e vërtetë, por do të ndodhë së shpejti. Duhet të kemi parasysh që situata nuk do të ndryshojë papritur në 140 vjet, por ajo tashmë po ndryshon.

Dhe pas 140 vjetësh? Sipas llogaritjeve të shkencëtarëve, në 2159, nëse vazhdojmë kështu, do të ketë 3,000 gigatonë karboni në atmosferë, të cilat korrespondojnë me nivelin minimal të regjistruar gjatë PETM, kulmin maksimal që do të arrijmë në 2278, kur gigatonët do të jenë 7,126. Aspekti shqetësues, nëse nuk do të ishim shqetësuar tashmë, është se do të duhen shumë vite për të zvogëluar emetimet në ajër dhe të kthehen në një situatë ideale për jetën në Tokë.

140 vjet nuk është asgjë, sigurisht që ne nuk do të jemi atje, kështu që ne gjithashtu mund të mos na interesojë, por fëmijët e nipërve tanë do të jetojnë në këtë planet. Ejani ta mendoni, kjo e ardhme nuk është aq larg./b.l/noa.al/