Do të flasim për personalitetin e fëmijës; kur formohet, si zhvillohet dhe do të merremi me një aspekt që prek jo vetëm fëmijët, por edhe të rriturit, egocentrizmin.

Pra, të gjithë janë të ndryshëm, sepse të gjithë kanë personalitetin e tyre.

Personaliteti, një vazhdimësi e vazhdueshme

Historia e individit dhe përvojat, janë baza mbi të cilën është ndërtuar personaliteti i tij. Ne e kemi braktisur idenë se personaliteti është tipar statik i njeriut që përfundon rrugën e tij, sapo bëhet i rritur, për të bërë rrugë për një analizë moderne të temës që konsiderohet nga studiuesit, si një proces dinamik në evolucionin e vazhdueshëm.

Përvojat që një individ kalon në një periudhë të caktuar të jetës, nuk mbarojnë kur rritet, por kjo përfaqëson bagazhin e tij evolucionar, përmes të cilit personaliteti formohet dhe peshohet.

Nga muajt e parë të jetës së fëmijës, jemi spektatorë të mënyrës së tij të të qenit. Ka të porsalindur më të qetë, të tjerë më të shqetësuar, shpesh dëgjohet nga prindërit duke thënë: "Nuk isha si ai fëmijë".

Kjo na bën të kuptojmë se, edhe pse marrim pjesë të karakterit të prindërve, çdo qenie njerëzore nuk do të jetë kurrë e njëjtë me tjetrën.E njëjta moshë e vjetër nuk konsiderohet më si fazë mbyllëse e jetës së një personi, por disa njerëz të moshuar rizbulojnë një pjesë të karakterit të tyre që nuk e kishin në rini.

Ndoshta për shkak të kufizimeve arsimore dhe kulturore në të cilat ishin subjekt dhe i hapur për jetën. Të vetëdijshëm se ata ende mund të japin shumë.

Kur formohet personaliteti?

Ne kemi thënë se, pasi ata janë shumë të rinj, fëmijë, mënyra e tyre e të qenit është tashmë e qartë. Në fakt, karakteri është formuar falë grupit të faktorëve të ndryshëm biologjikë, kulturorë, mjedisorë dhe socialë.

Shumë nëna tregojnë se, gjatë shtatzënisë foshnjat e tyre ishin pak a shumë të “shqetësuar” që në bark dhe ato gjejnë të njëjtin karakter të lindur. Meqë ne jemi rezultat i përzierjeve të ndryshme gjenetike, mund të ndodhë që dikush, të marrë anën e personalitetit të gjyshes nga nëna ose të xhaxhait.

E gjithë kjo ju bën të buzëqeshni, por gjithashtu reflektoni. Por përse nuk jemi unikë? Absolutisht po, ne do të vazhdojmë të jemi unikë dhe të ngjashëm, falë përvojave dhe gjithashtu për fëmijët, për përvojat që ata do të kenë.

Një fëmijë që rreth tij ka pak stimuj rekreativë ose kulturorë, do të ketë një tipar personaliteti që nuk është i mjaftueshëml ndryshe nga ata që jetojnë përvojat që lidhen me aspekte të ndryshme, i referohen udhëtimeve, leximeve, shkëmbimeve komunikuese me të rriturit.

Prindërit shpesh preferojnë të kufizojnë dialogun me fëmijët, vetëm nëse i referohen detyrës së tyre si nxënës dhe rrjedhimisht në punën e shkollës.

Në vend të kësaj, përfshirja e fëmijëve në fjalime "të mëdha" të tilla si politika, lufta, vdekja ose ndarja e prindërve, gjithmonë duke përdorur gjuhën e duhur dhe të thjeshtë, do t’i çojë në një pasurim themelor për zhvillimin e personalitetit.

Para së gjithash, ata do të kenë idenë e të qenit pjesë e grupit të familjes, ata do të ndihen të rëndësishëm dhe kjo ndonjëherë mungon në shumë familje.

Fazat e zhvillimit të personalitetit 

Tashmë në jetën intrauterine është mjaft e qartë mënyra e të qenit të fëmijës, që do të forcohet dhe modifikohet nga rritja. Periudha rreth dy vjet është e rëndësishme dhe mjaft delikate.

Në këtë fazë, fëmijët fillojnë të shprehin pakënaqësinë e tyre me diçka ose dikë. Prindërit shpesh flasin për "trillime" dhe "jo", kjo është fjala që shumica prej tyre dëgjojnë nga fëmijët.

Ne marrim parasysh se është një moshë në të cilën fjalori i fëmijëve ende është i vogël, ata nuk mund të shprehin vetveten si duhet dhe në mënyrë të përshtatshme.

Kështu që mënyra më e lehtë për të dalë, është refuzimi për të bërë gjëra të caktuara ose mos t’i përgjigjet kërkesave që ato janë bërë. Jo të gjithë fëmijët marrin pjesë në fole dhe nuk jetojnë në kontakt të ngushtë çdo ditë me moshatarët ose të rriturit e tjerë, kështu që ata kanë më pak gjasa të ndjekin rregullat e vendosura nga subjekte që nuk lidhen me anëtarët e familjes. 

Me shkollimin, karakteri po bëhet gjithnjë e më i qartë, shfaqet një karakter më i turpshëm ose i zgjuar. Fëmijët ende kërkojnë prindërit dhe mbështeten në ta, besojnë në këshillat e tyre dhe respektojnë vendimet dhe rregullat. Kjo botë idilike ka një jetë të shkurtër, sepse së shpejti do të ballafaqohet me periudhën par excellence të personalitetit, adoleshencën.

Ata që jetojnë në këtë moment në kontakt të afërt me fëmijët adoleshent, mund të më japin arsye. Prindërit vazhdimisht po luftojnë me ndryshimet e këtyre fëmijëve që nuk janë më të vegjël, por as të rritur. Ai ndryshon trupin, por gjithashtu ndryshon mendjen, mënyrën e arsyetimit, të shohin veten dhe të tjerët.

Adoleshenti gjithmonë kërkon kënaqësi për ata që e rrethojnë. Refuzimi për fëmijën ose vajzën që ka qenë në sytë e të gjithëve dhe shpesh për të kërkuar vëmendje dhe miratim nga të rriturit dhe bashkëmoshatarët, shpesh hasin situata shpesh përtej limitit të lejuar.

Djali ose vajza zakonisht e gjejnë veten në balancën ndërmjet një gjendjeje jete që nuk është më e tyre. Ata nuk janë më fëmijë dhe të tillë konsiderohen nga prindërit, por në të njëjtën kohë nuk mund të konsiderohen të rritur, edhe nëse ata që janë afër tyre u pëlqejnë t’i shohin si të pjekur dhe të përgjegjshëm. 

Adoleshenti jeton një betejë të vazhdueshme të afirmimit të personalitetit të tij, nuk vetëpranohet dhe shumicën e kohës nuk ndodh. Megjithatë, ne kemi përjetuar të gjitha këto gjendje të mendjes.

Egocentrizmi në fëmijëri

Dy psikologë të mëdhenj të fëmijës janë përballur me kohë me diskursin lidhur me egocentrizmin, që është paaftësia e fëmijës për të perceptuar dallimin midis pikëpamjeve të tij dhe të tjerëve. Sipas Piagetit, egocentrizmi fëminor shprehet për shkak se nuk ka komunikim me botën e jashtme dhe fëmija preferon një monolog, megjithëse është i jashtëm, domethënë flet vetë.

Për Lev Vigotsky, megjithatë, gjuha egocentrike është komunikimi edhe nëse ne jemi dëshmitarë të një monologu të fëmijës. Është një fazë zhvillimi rreth 2-3 vjet. Fëmijët e përdorin për të shqyrtuar gjithçka që është brenda mundësive të tyre dhe që kanë të bëjnë vetëm me vetveten.

Pra, mos i konsideroni të vrazhdë ose të pakujdesshëm, por ata janë të vëmendshëm në vend të kësaj!

Nga 0 në 3 vjet ka nevojë vetëm të dini nëse fëmija është i kënaqur… "gjithçka tjetër është e mërzitshme", vetëm për të cituar një këngë. Mos u shqetësoni,  nënë dhe baba i dashur, egocentrizmi do të zhduket rreth 7 vjeç, atëherë do të dalin "probleme" të tjera të fëmijëve, por pse t’i zbuloni të gjithë tani?! /noa.al

*përkthyer nga www.pianetamamma.it