Transmetuar më 17-09-2022, 11:15

Arkeologët në Gjeorgji kanë gjetur një dhëmb 1.8 milionë vjeçar që i përket një specieje të hershme të njeriut. Ata thonë se ky zbulim forcon idenë se rajoni është vatër e një prej vendbanimeve më të hershme parahistorike njerëzore në Evropë dhe më gjerë.

Dhëmbi u zbulua pranë fshatit Orozmani, rreth 100 km në jugperëndim të kryeqytetit të Gjeorgjisë, Tbilisi, pranë Dmanisi, ku kafkat e njeriut që datojnë 1.8 milionë vjet të vjetra, u gjetën në fund të viteve 1990 dhe fillim të viteve 2000.

Gjetjet e Dmanisi ishin zbulimi më i vjetër kudo në botë jashtë Afrikës dhe ndryshoi drejtimin e shkencëtarëve për evolucionin e hershëm njerëzor dhe modelet e migrimit.

Zbulimi i fundit në një vend 20 km larg ofron akoma më shumë prova se zona malore e Kaukazit jugor ka të ngjarë të ishte një nga vendet e para që njerëzit e hershëm u vendosën pas migrimit nga Afrika, thanë ekspertët, citon noa.al, agjencinë e lajmeve Reuters.

"Orozmani, së bashku me Dmanisi, përfaqësojnë qendrën e shpërndarjes më të vjetër të njerëzve të lashtë në botën jashtë Afrikës," tha Qendra Kombëtare Kërkimore e Arkeologjisë dhe Prehistorisë së Gjeorgjisë, duke njoftuar zbulimin e dhëmbit të enjten.

Giorgi Bidzinashvili, udhëheqësi shkencor i ekipit të gërmimit, tha se ai konsideron se dhëmbi i përkiste një "kushëriri" të Zezva dhe Mzia, emrat e dhënë për dy kafka të fosilizuara pothuajse të plota 1.8 milion-vjeçare të gjetura në Dmanisi.

"Ndikimet, jo vetëm për këtë zonë, por për Gjeorgjinë dhe historinë e njerëzve që u larguan nga Afrika 1.8 milionë vjet më parë janë të mëdha," tha eksperti britanik i arkeologjisë Jack Peart, i cili gjeti dhëmbin në Orozmani.

"Ky zbulim evidenton Gjeorgjinë si një vend vërtet të rëndësishëm për paleoantropologjinë dhe historinë njerëzore në përgjithësi," shtoi ai.

Fosilet më të vjetra Homo kudo në botë datojnë rreth 2.8 milionë vjet më parë – një nofull e pjesshme e zbuluar në Etiopinë e sotme.

Shkencëtarët besojnë se njerëzit e hershëm, një specie gjuetar-mbledhës i quajtur Homo erectus, ka të ngjarë të kenë nisur të migrojnë nga Afrika rreth dy milionë vjet më parë. Mjetet e lashta të datuara rreth 2.1 milion vjet janë zbuluar në Kinën moderne, por vendet gjeorgjiane janë shtëpia e mbetjeve më të vjetra të njerëzve të hershëm të gjetura ende jashtë Afrikës. /noa.al