Agjencitë shtetërore iraniane të lajmeve IRNA dhe Fars thanë se mbrojtja ajrore e Republikës Islamike ishte aktivizuar pranë qytetit qendror të Isfahanit. Drejtori i agjencisë hapësinore iraniane tha se forcat e mbrojtjes ajrore rrëzuan disa dronë

Izraeli nisi një sulm në tokën iraniane të premten 19 prill 2024 duke vënë mbarë botën në alarm. Ushtria izraelite hodhi raketa pikërisht në Isfahan, lokalitet ku ndodhen objektet bërthamore të Iranit.

Teherani lëshoi menjëherë një thirrje ndaj Izraelit që të mos sulmojë objektet bërthamore, raporton noa.al.

Mediat iraniane raportuan shpërthime. Një zyrtar iranian i tha Reuters se ato ishin shkaktuar nga sistemet e mbrojtjes ajrore. Media shtetërore tha se tre dronë të hedhur mbi qytetin qendror të Isfahanit ishin rrëzuar.

Raportohet për shpërthime në provincën Isfahan të Iranit, ku ndodhet Natanz, një nga objektet bërthamore të Iranit.

Megjithëse fillimisht ishte e paqartë nëse objekti bërthamor u godit, televizioni shtetëror i përshkroi të gjitha vendet në zonë si "plotësisht të sigurta". Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike konfirmoi të premten në mëngjes se nuk kishte dëme.

Televizioni shtetëror iranian tha të premten se pak pas mesnate "tre dronë u vëzhguan në qiell mbi Isfahan. Sistemi i mbrojtjes ajrore u bë aktiv dhe i shkatërroi këta dronë në qiell".

Një gjeneral i lartë i Gardës Revolucionare tha të enjten se ushtria iraniane do të vendoste në shënjestër "objektet bërthamore" të Izraelit, nëse forcat izraelite godasin objekte të ngjashme në Iran, njoftoi media shtetërore iraniane.

Izraeli kishte deklaruar se do t’i përgjigjet sulmit ajror iranian të fundjavës së kaluar, ndonëse 99 për qind e raketave dhe dronëve iranianë u rrëzuan nga ushtria izraelite dhe aleatët saj, përfshirë Shtetet e Bashkuara.

Shtetet e Bashkuara morën njoftimin përpara sulmit të Izraelit, i tha Reuters një burim i njohur me situatën, i cili erdhi disa ditë pasi Irani nisi një sulm mbi Izraelin me një breshëri dronësh dhe raketash. Shumica e tyre u asgjësuan nga Izraeli dhe SHBA.

Uashingtoni dhe fuqitë e tjera globale i kishin bërë presion Izraelit që të mos përgjigjej ose të kryente ndonjë hakmarrje të mëtejshme. Edhe të tjerë udhëheqës botërorë kanë bërë thirrje për uljen e tensioneve mes Iranit dhe Izraelit.

Irani i tha Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara të enjten se Izraeli "duhet të detyrohet të ndalojë çdo aventurizëm të mëtejshëm ushtarak", ndërsa Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së paralajmëroi se Lindja e Mesme gjendet në një "moment të rrezikut maksimal".

Dhuna, në të cilën janë përfshirë grupet e lidhura me Iranin, në të gjithë Lindjen e Mesme është rritur që nga fillimi i luftës Izrael-Hamas, të nisur nga sulmi i militantëve palestinezë më 7 tetor në Izrael.

Teherani është një nga mbështetësit më të medhenj të Hamasit, që Shtetet e Bashkuara e kanë shpallur organizatë terroriste.

Sulmi i parë i drejtpërdrejtë i Teheranit ndaj Izraelit, i kryer të shtunën vonë, ishte një hakmarrje për një sulm ajror të 1 prillit në konsullatën iraniane në Damask, në të cilin u vranë shtatë anëtarë të Gardës Revolucionare Islamike, duke përfshirë dy gjeneralë.

Ahmad Haghtalab, kreu i Gardës Revolucionare për mbrojtjen dhe sigurinë bërthamore, tha se Irani do të reagonte ndaj çdo sulmi mbi objektet e tij bërthamore.

"Nëse Izraeli dëshiron të ndërmarrë veprime kundër qendrave dhe objekteve tona bërthamore, ushtria e tij do të përballet me një kundërpërgjigje të sigurtë", tha gjenerali Haghtalab, sipas agjencisë shtetërore IRNA.

"Në shënjestër të kundërsulmit do të ishin objektet bërthamore të regjimit (izraelit), në të cilin do të përdoreshin armë të avancuara."

Paralajmërimi i tij erdhi pasi kryeministri Benjamin Netanyahu tha se Izraeli gëzon "të drejtën për të mbrojtur veten" pas sulmit iranian me qindra dronë dhe raketa.

Gjenerali Haghtalab tha se kërcënimi për një sulm izraelit ndaj objekteve bërthamore të Iranit mund të detyrojë Teheranin "të rishikojë dhe të ndryshojë politikat e tij bërthamore", pa dhënë detaje për këtë.

Republika Islamike e Iranit, e cila ka këmbëngulur gjithmonë se programi i saj bërthamor është paqësor dhe ka mohuar akuzat se po përpiqet të prodhojë armë bërthamore, ka akuzuar armikun e saj kryesor Izraelin për sulme sabotuese në objektet e saj dhe vrasjen e shkencëtarëve bërthamorë në vitet e fundit.

Udhëheqësi suprem Ayatollah Ali Khamenei tha në vitin 2019 se Irani mund të kishte zhvilluar armë bërthamore, por nuk do ta bënte këtë sepse feja islame e ndalon përdorimin e tyre.

Shtetet e Bashkuara dhe zyrtarë të tjerë perëndimorë kanë thënë se zgjerimi i vazhdueshëm i programit bërthamor të Iranit sugjeron se Teherani ka synime ushtarake.

Në vitin 2018, Shtetet e Bashkuara u tërhoqën në mënyrë të njëanshme nga një marrëveshje historike që synonte të frenonte aktivitetet bërthamore të Iranit në këmbim të lehtësimit të sanksioneve të rënda perëndimore.

Që atëherë, Irani ka reduktuar gradualisht respektimin e kushteve të marrëveshjes së vitit 2015 dhe përpjekjet diplomatike për ta ringjallur atë kanë ngecur.

Shumica e objekteve të njohura bërthamore të Iranit, duke përfshirë impiantet e pasurimit të uraniumit në Natanz dhe Fordo, ndodhen në qendër të vendit.

Centrali i vetëm bërthamor i Iranit ndodhet në qytetin port jugor të Busherit.

Sipas gjeneralit Haghtalab, Irani ka identifikuar qendrat bërthamore izraelite dhe ka "informacione të nevojshme për të gjitha objektivat".

Megjithëse dihet se Izraeli ka armë bërthamore, udhëheqësit e tij kurrë nuk e ka pranuar një gjë të tillë.